Door Arthur Graaff
NATZWEILER, ELZAS, 26-06-2014
- De herdenking van de ontruiming van het concentratiekamp Natzweiler-Struthof
in de Elzas was opvallend emotioneel, mede door door de afwezigheid
van de staatssecretaris voor Veteranen, Kader Arif.
"Met pijn betreur ik het dat onze
regeringen ons hebben verlaten; dat God hen vergeve", zei met
een stem verstikt door tranen de voorzitter van het Uitvoerend Comité
van voormalig Struthof, Robert Salomon over de afwezigheid van de
bewindspersoon.
In totaal namen deel aan deze 70ste
herdenking van het enige SS-kamp in Frankrijk ongeveer 500 gasten,
onder wie een kleine 10 overlevenden, 2 bataljons van het Franse leger,
een militaire kapel, 4 vertegenwoordigers van de overheid onder wie
één van de Raad van Europa. Verder
ongeveer 60 afgevaardigden van betrokken organisaties. Onder hen ook
de voorzitter van het Int. Dachau Comité. mr. Pieter Dietz
de Loos.
De hoogste vertegenwoordiger van de
staat, de regionale prefect Stéphane Bouillon, benadrukte dat
de staat zich wel degelijk betrokken voelt bij het kamp en zijn slachtoffers.
Hij wees er ook op dat de boodschap van het kamp reikt tot in het
heden en dat allen waakzaam en actief moeten zijn om de huidige vrijheid
te behouden.
De prefect had eerder de boodschap
van de staatssecretaris Arif voorgelezen, waarin deze uitvoerig inging
op de geschiedenis van het kamp, waar 22.000 doden vielen op de 50.000
gevangenen. Arif zal wel aanwezig zijn bij de herdenking op 31 augustus,
een ceremonie met een bijzondere status, om de moordnacht van 1 op
2 september 1944 te herdenken waarin 137 Franse verzetsmensen in het
reeds ontruimde kamp werden geëxecuteerd.
De vertegenwoordigster van de Raad
van Europa, Tina Mulcahy, zei in haar toespraak, dat er in september
een Duits-Franse tentoonstelling in het kamp komt. Ook zei zij dat
de rol van het Europees centrum voor Verzet, dat ook in het kamp gevestigd
is, versterkt zal worden.
Er waren ook scholieren bij de ceremonieën
aanwezig. Onder hen ook winnaars van het grote jaarlijkse
opstelconcours dat de Franse staat zowel regionaal als
landelijk sinds 1961 organiseert.
Het thema was dit jaar 'De bevrijding
van het Franse grondgebied en de terugkeer van de republiek'.
Expositie
Natzweiler-Struthof gewijd aan de Nederlander Jan Cleton sr.
Gedeelte van
de tentoonstelling in Natzweiler-Struthof. Voormalig concentratiekamp
in de Elzas.
In Natzweiler-Struthof loopt momenteel
een expositie gewijd aan Jan Cleton sr., een politieke gevangene en
communist uit Apeldoorn. Hij was daar net als veel Nederlanders geplaatst
om te 'verdwijnen' in de zogenaamde 'Nacht- und Nebel'.
Dit was de aanduiding die de nazi's
gebruikten voor mensen die zij zonder een spoor of verder bericht
aan hun families lieten verdwijnen. Natzweiler-Struthof was speciaal
daarvoor uitgekozen.
De
expositie heeft als titel 'Jan, le Führer, est-il mort?'
oftewel 'Jan, is de Führer dood?'.
Cleton sr. viel op door zijn zorg voor medegevangenen. Hij verbleef
in het subkamp Erzingen.
Natzweiler had ongeveer 50 subkampen,
waarvan de meeste in Duitsland lagen.
De expositie is gebaseerd op clandestiene verjaardagskaarten en werd
in het weekend van de herdenking bezocht door zijn zoon Jan Cleton
jr. en diens vrouw.
Jan Cleton sr. was vroegtijdig lid
en ondersteuner van de AFVN. Jan jr. is bestuurslid van de AFVN/BVA.
Zie ook: Trots
op mijn vader.
De Nederlandse vriendenkring Natzweiler haalt de tentoonstelling
naar Nederland.
Een herdenkingssteen
in het kamp met de naam van Jan Cleton sr. erop.
